TỪ PHOENIX ĐI FLAGSTAFF, ARIZONA

Bài và hình: TRỊNH HẢO TÂM

 

Arizona là tiểu bang nằm ở miền Tây Nam Hoa Kỳ kế cận California là nơi nắng ấm quanh năm và có một thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ nổi tiếng đó là đại vực Grand Canyon có chiều sâu hơn 1 mile do dòng sông Colorado tạo thành. Viếng thắng cảnh này du khách thường phải đến thị trấn Flagstaff phong cảnh êm đềm với những núi non bao phủ một màu xanh của rừng thông Ponderosa ngút ngàn.

Sau hai ngày dong ruỗi ở Phoenix qua các thành phố ngoại ô như Mesa, Chandler, Gilbert thăm đồng hương trong giới làm Nail cho biết sự tình. Tối nay thứ Bảy chúng tôi dự tính sẽ lên đường đi thăm thắng cảnh Grand Canyon cùng với gia đình của Nhàn, một người bà con định cư ở Phoenix kinh doanh trong nghề Nail.

Buổi sáng thứ bảy vợ chồng Nhàn Nguyễn còn bận tiệm Nail nên chúng tôi lái xe đi riêng, Phoenix thành phố sa mạc cũng không có gì đặc biệt để xem ngoại trừ những người ở vùng tuyết lạnh, thích thú với vùng sa mạc lạ lẫm. Tôi đi qua vườn bách thảo (Phoenix Botanical Garden) toàn là những loại cây xương rồng gai góc. Vườn bách thú bên cạnh với những giống thú cũng như ở Cali, nên cuối cùng đi xem các khu nhà sang trọng ở thành phố Scottsdale nằm về phía Đông của Phoenix. Đây là khu dân cư giàu có cũng như Beverly Hills của Los Angeles, nhà cửa rộng lớn và sân vườn theo lối sa mạc với xương rồng, đá cảnh rất đặc biệt. Cuối cùng vào tránh nóng ở shopping center có tên Superstition Springs Center ở thành phố Mesa.

Chiều thứ bảy đóng cửa tiệm Nail sớm trong khi khách Mỹ quen vẫn còn đến nên vợ chồng Nhàn phải cáo lỗi để ra về nhà ở Gilbert đón hai chúng tôi cùng với hai đứa con trai. Chúng tôi tất cả lên chiếc SUV Sequoia 3 hàng ghế, tôi ngồi phiá trước để làm hoa tiêu chỉ đường và Nhàn cầm tay lái. Chúng tôi ghé chợ Bashas nơi góc đường Chandler Heights và Power Road để mua trái cây, nước uống và vài món ăn vặt đem theo đường. Sau đó ra trạm xăng để đổ đầy thùng. Trong lúc đổ xăng thì bất ngờ trời vần vũ, những đám mây đen kéo về cùng những làn gió mát mang mùi hơi nước. Nơi chân trời hướng Ðông thỉnh thoảng loé sáng lên những lằn chớp và tiếng sét. Bỗng thấy những người đang đổ xăng chạy vội vào xe đóng cửa lại. Trong vài giây gió thổi lên lồng lộng bao nhiêu giấy rác nơi trạm xăng vụt bay lên trời và cát bụi kéo tới mịt mù. Lúc đầu tôi đứng chịu trận tưởng cơn phong ba bão cát rồi sẽ qua đi nhưng rốt cuộc chịu không thấu, cát bụi thổi vào mặt rát rạt và tôi chạy vội vào xe đóng cửa lại. Ngồi trong xe, xe lắc lư chòng chành như con thuyền vượt biên, nhìn qua cửa kính bên ngoài cát bụi mịt mờ chỉ thấy một màu xám trắng và những ánh đèn xe xuyên qua cát bụi. Lần đầu tiên trong đời chứng kiến một trận bảo sa mạc kéo dài trong 5 phút.

Lạ một điều độ 10 phút sau trận cuồng phong sa mạc rồi cũng qua đi và chúng tôi lên đường trực chỉ hướng Bắc. Chiều cuối tuần nhưng Phoenix không nhiều xe nên chúng tôi thênh thang trên xa lộ và thành phố không mấy lớn nên 20 phút sau xe đã xa rời đô thị bỏ lại vùng ánh sáng ở phía sau. Quang cảnh hai bên đường vẫn là sa mạc với những lùm cây thấp, thỉnh thoảng một vài cây xương rồng to lớn với hai ba nhánh vượt cao lên. Xa lộ từ 4 làn xe mỗi chiều đã giảm xuống còn 2 làn xe. Màn đêm đã xuống và con đường thiên lý từ từ lên cao độ 2,000 rồi 3,000 feet, nhiệt độ bên ngoài đồng hồ trong xe ghi nhận lúc khởi hành là 92 độ xuống còn 75. Xe qua những vùng như Dead Man River, Rock Springs và qua khỏi Black Canyon 80 miles cách Phoenix chúng tôi dừng lại ở trạm nghỉ (rest area) ven đường. Lúc này đã 9 giờ rưỡi nhưng nơi trạm nghỉ du khách khá đông, có nhà vệ sinh và tủ bán nước ngọt. Nơi đây có điểm vọng cảnh nhìn xuống thung lũng sâu leo lét vài ánh đèn nhà ai ở phía dưới? Gió mát lồng lộng thổi trong khi phía Bắc thỉnh thoảng sáng lên những lằn chớp mưa giông và trẻ con kêu nhau ơi ới tranh nhau nhìn vào ống dòm bỏ 25 xu nhưng trời đêm cũng không thấy gì ngoài ánh đèn dưới vực sâu.

Trở lên xe chúng tôi tiếp tục con đường 17 North càng lúc càng lên cao và rừng thông xuất hiện hai bên đường. Khi qua khỏi Camp Verde đường bắt đầu xấu nhiều nơi hơi lồi lõm và có bảng đang sửa chữa, vận tốc giới hạn 55 miles giờ. Một chiếc xe Honda Prelude trắng vượt rất nhanh qua chúng tôi, nửa phút sau một xe Highway Patrol chớp đèn mui qua mặt xe chúng tôi và một phút sau đó thì xe cảnh sát tuần tra xa lộ đã chận chiếc Prelude phóng nhanh. Ðừng thấy đêm tối mà chạy ẩu, cảnh sát thường núp đâu đó bên cánh rừng như thợ săn rình mồi! Con đường quanh co lên cao, tai tôi lùng bùng và bảng ghi cao độ 4,000 feet, nhiệt độ bên ngoài là 55. Lấy tay sờ kính xe thấy lạnh thật! Qua ánh sáng trăng lưỡi liềm mờ tối, tôi cũng thấy được rừng thông cây càng cao lớn hơn và dọc đường đi thỉnh thoảng có những bảng vàng vẽ hình con nai đang nhảy và hàng chữ phiá dưới “Caution: Deer Crossing”. Rồi từ đó câu chuyện lan man về thịt nai được chúng tôi kể cốt ý làm cho tài xế không buồn ngủ. Thịt nai mềm và ngon hơn thịt bò lại có mùi...thịt rừng khen khét có thêm vài ly tâm hồn sẽ lâng lâng sảng khoái biết dường nào!

THỊ TRẤN VEN ÐƯỜNG FLAGSTAFF

Mười một giờ 30 chúng tôi đến thành phố Flagstaff, đây là một thị trấn nhỏ chuyên đón du khách đi trượt tuyết hay nghỉ lại đêm khi vào thăm Grand Canyon. Ðến đây xa lộ 17 từ Phoenix lên chấm dứt và chúng tôi đổi qua xa lộ 40 East là con đường thiên lý đi từ Barstow ở California sang tận North Carolina. Sở dĩ có tên Flagstaff có nghĩa là “cột cờ” vì ngày xưa vào năm 1855 trung úy Edward Fitzgerald Beale có nhiệm vụ đi đo đạc để thành lập tuyến đường đi từ Rio Grande thuộc New Mexico sang thành lũy Fort Tejon ở California. Ông cho lính đốn cây thông thật cao và thẳng làm cột và treo cờ Hoa Kỳ trên đó. Từ đó những đoàn xe ngựa từ miền Ðông sang California tìm vàng cứ nhắm cột cờ mà tiến tới và hạ trại ngủ đêm tại đây vì nơi đây có dòng suối tắm giặt và lấy nước. Vài năm sau đó Flagstaff là thị trấn duy nhất trên đường từ  Albuquerque qua California. Thành phố đuợc thành lập năm 1928 và hiện dân số 68,870 người. Kinh tế ngày xưa là khai thác rừng, chăn nuôi, ngày nay có một vài cơ sở kỹ nghệ và du lịch.

Xe chúng tôi ra khỏi xa lộ 40 ở Exit 198 vào đường Butler Ave., nơi đây có rất nhiều khách sạn, nhà trọ (motel) ban đêm những bảng hiệu có đèn rất dễ nhìn thấy. Vì không biết giờ giấc của Nhàn như thế nào nên mãi cho tới sáng hôm qua chúng tôi mới có dịp ngồi lại thống nhất chương trình đi Grand Canyon nên gọi điện thoại đặt phòng thì những khách sạn tốt đã hết, đành phải đặt 2 phòng ở Motel 6 mà chỉ còn những phòng có hút thuốc. Bước ra khỏi xe bên ngoài rất lạnh, tôi vào văn phòng trả tiền nhà trọ, lấy thẻ khóa phòng và đem hành lý vào thì nghe nực nồng mùi thuốc lá. Chúng tôi mỗi gia đình một phòng có 2 giường, trải qua một đêm chập chờn nửa tỉnh nửa mê vì mùi thuốc, thêm nữa cứ vài tiếng đồng hồ thì xe lửa Amtrack chạy qua kéo những hồi còi inh ỏi. Sáu giờ sáng tôi thức dậy tắm nước nóng thật lâu cho đỡ nhức mỏi cũng như cho “đáng đồng tiền bát gạo” vì nhà trọ chật chội, nực nồng mùi thuốc lá mà Motel 6 tính đến 82$ một phòng! Kéo màn cửa sổ nhìn ra ngoài thấy cảnh vật bên ngoài khác hẳn ở Phoenix, thông xanh xứ lạnh Ponderosa Pine chạy xa tấp lên những vùng cao và hướng Bắc một ngọn núi trên đỉnh phủ đầy tuyết trắng. Giở bản đồ mới biết là ngọn Humphreys 12,633 feet là đỉnh cao nhất tiểu bang Arizona nằm trong dãy núi San Francisco.

Bảy giờ mọi người tắm táp đã xong, chúng tôi lên xe tiếp tục lên đường để vào Grand Canyon. Có 3 con đường để đi Grand Canyon là 64, 180 và 89, đường nào cũng vắng vẻ, dễ đi và phong cảnh hữu tình. Ðường 64 từ Williams lên tôi đã đi rồi năm 1998 nên hôm nay chọn con đường khác là 180. Xe chầm chậm qua trung tâm thành phố Flagstaff, bỗng thấy bảng con đường số 66 rất quen thuộc ở Nam California có tên là Foothill Blvd. không ngờ lên tới đây cũng gặp lại nó. Con đuờng lịch sử  Historic Route 66 là con đường thời xưa cũ lúc chưa có xa lộ nối từ Chicago qua đến Miền Nam California. Flagstaff chỉ có mấy con đường, buổi sáng chủ nhật rất vắng vẻ, nhà cửa nóc nhọn cũ kỹ ẩn mình sau rừng thông với những con đường quanh co rất giống Ðà Lạt. Ðẹp và lãng mạn nhất là con phố cổ đường  San Francisco chạy theo hướng Bắc Nam ở trung tâm thành phố với phố xá, quán ăn thanh vắng êm đềm bên những chậu hoa Geranium một loại hoa mà lá chúng mùi nồng hăng hắc, dễ trồng nhưng ở đây nhờ trên miền cao mát lạnh nên hoa to lớn và màu sắc đậm đà rực rỡ. Bận đi Grand Canyon chứ phải có chút thời gian để la cà qua phố xá miền cao chụp những tấm hình quán vắng với chậu hoa, những căn nhà xưa nóc nhọn bên rừng thông xanh mát. Nói đến Arizona ai cũng nghỉ là vùng đất khô cằn sỏi đá, chỉ có sa mạc với xương rồng. Flagstaff cũng là Arizona nhưng nơi đây rừng thông xanh mượt nhiều hoa thơm cỏ lạ, con phố lãng mạn êm đềm:

“Phố núi cao phố núi đầy sương

Phố núi cây xanh trời thấp thật buồn

Anh khách lạ đi lên đi xuống

May mà có em đời còn dễ thương…

(Còn Chút Gì Để Nhớ - Phạm Duy)