LÊN THĂM ÐẠI VỰC GRAND CANYON

KỲ 1

Bài và hình: TRỊNH HẢO TÂM

 

Công viên quốc gia Grand Canyon National Park rộng 1,218,375 acres (1,900 sq.miles) nằm trên cao nguyên Colorado vùng Tây Bắc tiểu bang Arizona là một kỳ quan nơi có cảnh trí địa hình thiên nhiên làm sững sờ du khách. Qua hàng triệu năm dòng sông Colorado chảy qua đã đào rộng một vùng thung lũng thành dãy vực sâu dài 277 miles có chiều sâu trung bình 4,000 feet (1 mile có 5,280 feet) và chiều rộng có nơi đến 15 miles. Năm 1919 thắng cảnh Ðại Vực Grand Canyon được Quốc Hội Hoa Kỳ bảo tồn thành công viên quốc gia và 60 năm sau được Liên Hiệp Quốc công nhận là Di Sản Thế Giới, kho tàng chung của nhân loại dành cho những thế hệ mai sau.

Sau khi nghỉ đêm ở thị trấn giữa đàng Flagstaff chúng tôi khởi hành sớm lên Grand Canyon bằng con đường 180 dài khoảng 100 miles đi mất gần 2 tiếng đồng hồ. Con đường vắng vẻ, mỗi chiều một lane xe chạy với vận tốc giới hạn là 55 miles một giờ. Hai bên là rừng thông không nhà cửa rất an toàn có thể chạy nhanh hơn nhưng mọi người vẫn giữ tốc độ 55 miles để thong dong ngắm cảnh hai bên đường. Rừng thông xanh mát, phiá Bắc trước mặt là ngọn núi San Francisco đỉnh cao nhất là ngọn Humphreys tuyết phủ. Hết rừng thông thì qua những những cánh đồng xanh cỏ dại có những xóm nhà cất xa con đường vào sâu bên trong. Hầu hết những ngôi nhà đều rất mới và có những cái còn đang xây, dường như là nhà nghỉ mát của những người giàu có từ Phoenix lên hay từ Las Vegas qua. Không thấy chợ búa ngay cả một trạm xăng cũng không có, mua sắm có lẽ họ trở về Flagstaff. Nơi đây có cao độ trên 5,000 feet nên không khí rất mát ngay cả mùa hè và bầu trời trong xanh không một chút ô nhiễm. Phía trước xe tôi là 5 yên hùng xa lộ mặc áo da cỡi trên 5 chiếc mô tô Harley rất ngầu. Nhưng họ vẫn chạy chậm giữ vận tốc 55 miles và xe tôi vẫn chầm chậm theo sau họ. Tôi nói đùa với mọi người trong xe rằng mình là nhân vật quan trọng nên đi chơi có mô tô mở đường, nhưng phiá sau lại không có ai hộ tống!

Hết rừng thông cao và rậm, qua những cánh đồng xanh có những xóm nhà, con đường lại qua những vùng trống trải, mênh mông vô tận có những cây thông thấp cằn cỗi vì tác dụng của gió nên dáng thông khúc khuỷu như những cây bonsai. Ước gì có một hai cây trồng trước sân nhà thì thú vị biết bao! Dù đất đai cằn cỗi, không ai tưới nước bón phân chúng vẫn sống được nơi đây. Xe chúng tôi sắp tới ngả ba nơi con đường 64 từ Williams lên gặp nhau và địa danh nơi đây có tên là Vallé, có nhà trọ, khách sạn, trạm xăng, tiệm tạp hoá và một phi trường nhỏ bên ngoài có trưng bày một chiếc máy bay phế thải. Chúng tôi dừng lại nơi trạm xăng Chevron đổ xăng, thăm nhà vệ sinh xem...có vệ sinh không và mua cà phê. Nơi đây có tiệm tạp hóa khá lớn bán những món đồ kỷ niệm của người da đỏ, chúng tôi xem các món đồ và mua cà phê nhưng cà phê trong máy chỉ có đắng chứ không thơm nhưng bù lại có những tài lệu về Grand Canyon, bản đồ miễn phí. Nơi quày tính tiền cũng có bán vé vào cửa Grand Canyon để khỏi phải nối đuôi sắp hàng chờ mua vé ở cỗng vào Grand Canyon vì nơi cỗng có một lane riêng dành cho những xe đã có vé.

Chúng tôi lên xe tiếp tục con đường 180, nơi đây có cao độ 5,900 feet còn 23 miles là tới cỗng phiá Nam công viên Grand Canyon. Rừng thông và cây cối dầy đặc trở lại và khi còn cách cỗng South Entrance Station 2 miles chúng tôi gặp phi trường Grand Canyon ở bên trái, những nhà giàu có máy bay riêng họ sẽ đáp nơi đây. Ở trong phi trường còn có bán vé những chuyến bay du ngoạn để ngắm cảnh Grand Canyon từ trên cao bằng máy bay 2 động cơ 19 chỗ ngồi với 2 phi công và bay mỗi tiếng đồng hồ đó là hãng Grand Canyon Airlines. Máy bay một động cơ 7 chỗ ngồi là hãng Air Grand Canyon nên gọi giữ chỗ trước nhưng đến bất ngờ cũng vẫn...welcome! Còn muốn tham quan bằng trực thăng thì có tới 3 hãng là Grand Canyon Helicopters, Papillon Helicopters và Maverick Helicopters.

LÀNG TUSAYAN BÊN NGOÀI CỖNG VÀO GRAND CANYON

Qua khỏi phi trường là làng Tusayan quang cảnh rất nhộn nhịp với khách sạn, nhà hàng và tiệm thức ăn nhanh duy nhất ở đây là McDonald’s. Nhà hàng có Wendy’s,  Yippee-Ei-O Steakhouse, Jennifer’s Bakery...Khách sạn và nhà trọ có 4, 5 cái, bề thế nhất là The Grand Hotel. Năm 1998 tôi đi ngang qua đây trong chuyến thăm Grand Canyon lần đầu tiên thì làng này rất thưa vắng chỉ một vài nhà trọ nhưng hôm nay nơi này rất đông vui, nhộn nhịp du khách và nơi bãi đất trống lại có dựng lều vãi bán chợ trời các món hàng thủ công, mỹ thuật, quà kỷ niệm nữa gọi là “Art Festival”. Từ sáng tới giờ là 9 giờ chưa ăn gì nên chúng tôi ghé vào McDonald’s ăn sáng và trong quán rất đông sắp hàng chờ mua thức ăn. Cà phê trong các quán “fast food” Mỹ có lẽ cà phê McDonald’s là ngon nhất, có mùi thơm, vị đắng dịu dàng lại châm thêm thả dàn!

Tại làng Tusayan này nổi tiếng nhất là rạp hát chiếu bóng IMAX với màn ảnh rộng chiếu phim về thắng cảnh Grand Canyon là “Grand Canyon: The Hidden Secrets”. Phim sẽ đưa khán giả theo cánh chim ó bay lượn từ trên cao nhìn xuống vực sâu với dòng sông Colorado chảy xiết rồi qua những dấu vết để lại ngược dòng thời gian 10,000 năm về trước chứng tỏ đã có người ở đây cho đến cuộc thám hiểm chinh phục sông Colorado của thiếu tá John Wesley Powell năm 1869. Rạp hát này nằm trong khu National Geographic Visitor Center cùng một chủ với nguyệt san của hội nghiên cứu địa dư National Geographic đã xuất bản đều đặn hàng tháng gần 100 năm nay.

Tusayan là tên một làng của bộ lạc da đỏ sắc tộc Pueblo sống trong vùng Grand Canyon 800 năm về trước. Tusayan ngày trước không phải ở đây mà ở gần Desert View cách Grand Canyon Village 20 miles về hướng Ðông trên đường 64. Tại đó còn lưu dấu tích người da đỏ gọi là Tusayan Ruin và có một nhà bảo tàng mở cửa từ  9 giờ sáng đến 5 giờ chiều không có lệ phí.

NHỮNG ÐIỀU AN TOÀN NÊN BIẾT KHI VIẾNG GRAND CANYON

Lên xe đi chưa tới một mile, phiá trước đã thấy xe sắp hàng dài nối đuôi chờ mua vé vào cỗng. Giá vé cho một xe là 30$ và có giá trị 7 ngày. Anh chàng nhân viên công viên (ranger) bán vé mặc đồng phục ka ki vàng gần giống như hướng đạo đưa biên nhận, tài liệu chỉ dẫn và cẩn thận nhắc là vé có giá trị 7 ngày, ra vô bao nhiêu lần cũng được. Grand Canyon cũng có một đài phát thanh AM, du khách trên xe có thể vặn đài này để theo dõi những chỉ dẫn cần thiết, thời tiết, vấn đề lưu thông như đường nào bị đóng, bãi đậu xe nào đã đầy chỗ. Những vấn đề về an toàn du khách cần lưu ý khi vào ngoạn cảnh là:

-         Cẩn thận coi chừng té ngã xuống vực sâu nhất là khi mãi mê chụp hình ở điểm ngắm cảnh Mather Point, nơi đây những bờ đá cạnh vực sâu có thể trơn trượt. Chỉ nên đứng phía sau hàng rào và để ý đến tình trạng mặt đất nơi mình đứng.

-         Sấm sét rất thường xảy ra nơi bờ vực phía Nam Grand Canyon vì vị trí này rất cao so với thế đất dưới vực sâu nên rất dễ dẫn điện truyền xuống từ lằn chớp khi mưa giông. Khi trời mưa hay mây đen vần vũ trên bầu trời hãy rời ngay khu vực trống trải cạnh bờ vực vào trong nhà hay trong xe và đóng cửa lại. Tránh che dù hay đứng dưới gốc cây tại bờ vực khi trời sấm chớp.

-         Không đưa thực phẩm cho những con sóc (squirrel) ăn vì tai nạn thường xảy ra nhất nơi đây là du khách bị những con sóc cắn. Tại Grand Canyon có rất nhiều thú rừng ra...chào đón du khách như những con nai, chó sói, bầy sóc, nên tránh xa chúng vì chúng có thể cắn và lây bịnh truyền nhiễm như bịnh dịch hạch. Cho thú rừng ăn là vi phạm luật lệ bảo vệ thiên nhiên có thể bị phạt tới 5,000$.

-         Coi chừng bị sư tử núi (Mountain Lions) tấn công vì trong vùng có rất nhiều nai, sói, sóc là mồi ngon nên sư tử cũng thường tìm tới. Khi đi bộ những nơi vắng vẻ nên đi nhiều người, không nên cho trẻ con lang thang một mình mà phải luôn coi chừng chúng.

-         Khi đi bộ bằng những đường mòn (trails) tránh đi lâu ngoài trời nắng, dừng chân nghỉ mỗi tiếng đồng hồ dưới bóng mát, uống nhiều nước và ăn thực phẩm mặn. Trước khi đi nên nghiên cứu bản đồ, hoạch định giờ giấc, chuẩn bị đầy đủ thức ăn, nước uống, quần áo, nón giày nhẹ nhàng. Muốn xuống dưới đáy vực gần con sông Colorado nên đi nguyên một ngày. Cắm trại ngủ qua đêm dưới đáy vực ở Phantom Ranch phải xin giấy phép và đóng lệ phí. Nhìn xuống đáy vực thấy rất gần nên nhiều người muốn đi và về trong ngày, nhiều người đi không nỗi vì đường dốc đi rất mệt và dưới vực không có gió nên khí hậu nóng và ngộp. Nhiều người mệt, đuối sức lên không nỗi phải kêu trực thăng tới cứu, trả chi phí cấp cứu rất nhiều tiền!

-         Xuống ngoạn cảnh dưới vực có thể đi bằng lừa, đi và về trong ngày hay 2 ngày có thể hỏi chi tiết ở  (928) 638-2631 hay ở khách sạn Bright Angel Lodge nơi quày các Tour ngoạn cảnh. Muốn ngoạn cảnh bình minh hay hoàng hôn ở Desert View và Hermits Rest cũng liên lạc nơi và số điện thoại nói trên.

Đường vào Grand Canyon còn nhiều thắng cảnh hữu tình, bài tới sẽ lần lượt đưa các bạn đến thăm Grand Canyon Village, nơi có nhiều khách sạn cổ tuổi hơn trăm năm. Đứng cạnh bờ vực trước khách sạn, bạn sẽ có dịp chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của danh thắng thuộc hàng kỳ quan của thế giới.