Ký Sự Du Lịch Paris
Bài 6
VIẾNG CUNG ĐIỆN VERSAILLES
Bài và ảnh: TRỊNH HẢO TÂM
Cung điện Versailles một thời
gian dài là hoàng cung nơi trú ngụ của nhiều triều vua nước Pháp tọa lạc ở thành
phố Versailles cách trung tâm Paris
20 km về hướng Tây Nam nằm
trong vùng Ile de France và người Pháp gọi nó là Château de Versailles
có nghĩa là lâu đài Versailles .
Khi lâu đài được xây dựng Versailles
là một làng quê êm ả, ngày nay Versailles là vùng
ngoại ô giàu có của kinh thành Paris .
Versailles một thời là trung tâm quyền lực chính trị của nước Pháp từ năm 1682
khi vua Louis 14 di chuyển hoàng cung về đây cho tới khi hoàng gia bị buộc phải
trở lại thủ đô vào tháng Mười 1789 trong cuộc Cách Mạng Pháp. Versailles nổi tiếng không chỉ là một cung điện
lộng lẫy xa hoa tráng lệ mà còn là một biểu tượng cho một thời quân chủ chuyên
chế của chế độ cũ và là một trong những nguyên nhân đưa đến cuộc Cách Mạng Pháp
1789.
Lần đầu đến thăm Paris năm 2008 tôi không có dịp đến thăm
cung điện Versailles vì chương trình viếng thăm cung điện qúa ngắn có hơn 2 tiếng
đồng hồ và phải trả cho tua du lịch Trafalgar đến 80 Euro cho mỗi người. Hôm đó
tôi ở lại Paris
đi chơi riêng thăm viện bảo tàng Louvre và khu phố Việt Tàu quận 13. Chuyến này
đi tua xe buýt người Đức chỉ tốn 10 Euro cho tiền xe và vé vào cửa là 18 Euro.
Lại thêm thời gian thăm viếng từ 9 giờ 30 sáng cho đến 1 giờ trưa, đủ để vào bên
trong cung điện xem trang trí nội thất, sau đó viếng thăm vườn thượng uyển, lại
còn ra ngoài dạo phố và ăn trưa ở McDonald’s.
Sáng nay thứ Sáu 7 tháng 6, 2013 trời Paris mùa Hè nhưng thật đẹp, không khí mát mẻ
không nóng nực. Thức sớm ở khách sạn Holiday Inn vùng Porte de Clichy, 7 giờ 30
đã có mặt ở phòng ăn sáng. Khách du lịch Trung Quốc đi theo đoàn rất là đông, xí
xô xí xào, chạy tới chạy lui lấy thức ăn. Holiday Inn là khách sạn Mỹ nên thức ăn
sáng theo kiểu Mỹ có trứng chiên, thịt dồi, thịt ba chỉ, bánh mì nhiều thứ, mì
sợi Ý ăn với sốt cà, bánh donut, trái cây, cereal, oatmeal v.v…Phải ăn no để đủ
sức đi cả ngày, trưa chưa chắc là có thì giờ để ăn nên thủ sẵn theo một lát bánh
mì kẹp thịt và trái chuối cho chắc ăn.
Tua du lịch Paris
của hãng Mango chúng tôi có tất cả 39 người từ Đức sang được phân phối ở trong
3 khách sạn khác nhau. Sau khi đón khách ở 2 khách sạn kia, khách sạn Holiday
Inn nơi chúng tôi ở là trạm chót, đúng 8 giờ 50 là hướng dẫn viên Mark đã có mặt
ở trước khách sạn để đón chúng tôi đi thăm viếng lâu đài Versailles. Xe buýt phải
đậu trên con đường bên hông khách sạn khuất tầm nhìn nên nãy giờ chờ xe hoài mà
không thấy. Tới khi thấy hướng dẫn viên Mark đi vào mới biết là xe đã tới. Mark
đưa chúng tôi ra xe và xe buýt lên đường. Paris
sáng thứ sáu đường xá rất đông xe phải nhích từng chút nhưng không sao, là dịp để
tôi quan sát nhịp sinh hoạt của thành phố thủ đô nước Pháp. Xe vào xa lộ vòng đai
thành phố và đi về hướng Tây Nam ,
một lúc sau nhìn thấy rừng Boulogne
ở bên tay mặt. Paris là thành phố nhiều cây xanh
ở hai đầu có hai khu rừng: rừng Boulogne ở phía
Tây và rừng Vincennes
ở phía Đông là hai lá phổi lọc không khí cho thành phố. Cả hai khu rừng này có
nhiều chuyện đáng nói, từ từ sẽ kể. Xe đổi sang xa lộ A13 đi về hướng Tây một
chốc thì qua cầu bắc ngang sông Seine . Sông
Seine giống như sông Sài Gòn uốn lượn như hình con rắn, ở Paris
đã qua cầu vượt qua sông Seine , đi một lúc lại
gặp con sông này nữa!
Xe qua vùng Saint Cloud ở ngoại
ô Paris , địa danh này nghe quen quen dường như là
nơi họp hội nghị hòa đàm giữa hai miền Nam Bắc Việt Nam trước 1975. Đi thêm một đoạn nữa,
xe rẽ ra khỏi xa lộ chạy xuống hướng Nam
trên con đường đi vào thị trấn Versailles .
Con đường hẹp như con đường làng, hai bên nhiều cây cao bóng mát, nhà cửa xinh đẹp,
hoa cỏ xanh tươi cho thấy đây là vùng ngoại thành, nơi cư ngụ của dân thượng lưu
giàu có. Trung tâm thị trấn Versailles phố xá nhà lầu phần nhiều là nhà hàng,
quán cà phê, hàng lưu niệm, nữ trang, quần áo, tiệm thuốc Tây v.v…đặc biệt là
du khách tản bộ dạo chơi rất đông chứng tỏ đây là một thành phố du lịch và tâm điểm
là khu cung điện Versailles.
CUNG ĐIỆN VERSAILLES
Cung điện Versailles mặt tiền
nhìn về hướng Đông, phía trước là một bãi sân rộng dùng để đậu xe: xe du lịch đậu
ở bãi phía Nam
và xe buýt ở bãi phía Bắc. Riêng xe buýt chúng tôi đỗ người xuống trên đại lộ
Avenue de Paris là con đường chính đi thẳng vào cung điện Versailles. Chúng tôi
nhận vé vào cửa từ hướng dẫn viên Mark và đi bộ tiến về phía cung điện. Trên giữa
sân rộng là tượng đồng vua Louis 14 oai nghiêm ngồi trên lưng ngựa. Kế đến là cổng
sắt cao nhiều trang trí được mạ vàng óng ánh ở vòng rào số 1 nơi đây du khách tự
do ra vào. Sau cổng là một sân rộng lớn lát đá màu vàng nhạt, trên sân này du
khách sắp hàng để mua vé, hàng rất dài hơn 100 mét, có người nói là phải mất hơn
1 tiếng đồng hồ mới mua được vé.
Trên sân này không có cây cối hoa cỏ gì cả, chỉ lát đá màu vàng
và cung điện ba tầng lầu bao quanh 3 mặt. Sân rất rộng đứng nơi đây có cảm giác
như đứng trước Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh, khác nhau là Tử Cấm Thành sơn màu tím u
buồn, kiến trúc to lớn nặng nề, không có nhiều cửa, tường cao và hào rộng bao
xung quanh, sợ quân thù xâm nhập tấn công. Trong khi cung điện Versailles màu vàng trang
nhã, nhiều cửa ra vào thông thoáng khoáng đãng không có vẽ tù ngục kín cổng cao
tường. Nhìn cung điện Versailles du khách thấy toát lên vẻ cao sang quyền qúy
trong thời thanh bình thạnh trị, những người cư ngụ trong cung chắc là vui chơi
yến tiệc, đàn ca nhảy nhót chứ không phải lúc nào cũng phập phòng lo sợ tứ phương
đe dọa như Tử Cấm Thành Bắc Kinh!
Vé vào xem cung điện Versailles
nên mua trước trên mạng www.chateauversailles.fr/homepage
để khỏi phải sắp hàng chờ đợi rất lâu nhất là trong những tháng Hè. Thời gian vào
xem trong cung điện cũng phải mất tối thiểu 3 tiếng đồng hồ vì hơn 2,000 căn phòng
rộng tổn cộng 67,000 mét vuông chưa kể ra phía sau xem công viên bát ngát có diện
tích 815 héc ta lớn bằng cả thị xã Versailles (vào xem vườn hoa thì miễn phí). Trong
thời điểm này giá vé vào thăm cung điện là 16 Euro, trẻ em dưới 18 tuổi miễn phí
cũng như cư dân khối Liên Hiệp Âu (EU) dưới 26 tuổi, người tàn tật và người đi
theo phụ giúp cũng được miễn phí. Vé vào xem cũng rất nhiều loại vì ngoài cung điện
chính gọi là Palace còn có những khu phía ngoài Grand Trianon xây theo lệnh của
hoàng hậu Marie Antoinette là vợ của vua Louis 16.
LỊCH SỬ CUNG ĐIỆN VERSAILLES
Trước khi đi vào viếng bên trong chúng ta cũng nên tìm hiểu
sơ qua về lịch sử, lý do và thời gian nào cung điện được xây dựng? Versailles lần đầu tiên được
ghi chú trong bản đồ có từ năm 1038 của tu viện Saint Père de Chartres. Năm 1472
làng quê Versailles
bắt đầu thành hình và vua Louis 11 cho xây một lâu đài nhỏ làm nơi nghỉ ngơi. Năm
1623 vua Louis 13 thường đi săn thú trong các khu rừng quanh làng và cho xây một
ngôi nhà nhỏ để dừng chân mỗi khi đi săn. Sau đó ông vua này mua thêm đất để xây
dựng lâu đài đầu tiên của Versailles
với một cung điện bằng đá cẩm thạch. Năm 1632 vua Louis 13 mua lại toàn bộ vùng
đất Versailles từ Jean Francois de Gondi và ra lệnh khởi công mở rộng lâu đài với
sự điều khiển của kiến trúc sư Philibert Le Roy cùng với vườn cảnh kiểu Pháp được
xây dựng bên ngoài trong những năm sau đó. Năm 1643 vua Louis 13 qua đời truyền
ngôi lại cho con trai mình là một trong những vị vua vĩ đại nhất của nước Pháp,
Louis 14 hay Louis Mặt Trời.
Sau khi lên ngôi vua Louis 14 thấy không vừa ý với bất cứ
cung điện hoàng gia nào có lúc đó, từ Palais
Royal, Louvre, Tuileries và cả Fontainebleau . Ngay lần đầu
đến thăm Versailles
ông đã cảm thấy thích thú với lâu đài tại đây, ông quyết định chuyển dần hoàng
gia về đây. Đến ngày 25 tháng 10 năm 1660 thì Louis 14 chính thức chuyển về lâu
đài Versailles cùng với hoàng hậu Marie Thérèse. Vua Louis 14 tiếp tục mở rộng
lâu đài với ý định biến nó thành lâu đài tráng lệ hàng đầu trong các hoàng cung
ở Âu Châu. Ông cho xây thêm các cung điện, khu vườn cảnh thượng uyển, vườn thú
và các hồ chứa nước như đào kinh lớn Grand Canal như chúng ta thấy ngày nay. Ông
di chuyển châu báu, các tác phẩm nghệ thuật từ các nơi khác tập trung về đây cũng
như mua thêm từ nước ngoài. Năm 1682 lâu đài Versailles chính thức là hoàng cung, nơi làm
việc của hoàng đế Pháp. Triều đại vua Louis 14 là thời hưng thịnh của nước Pháp,
biên cương mở rộng, tài sản quốc gia giàu có.
Sau khi Louis 14 qua đời năm 1715 các vua kế tiếp như Louis
15, Louis 16 tiếp tục coi lâu đài Versailles là hoàng cung chính thức và xây dựng
thêm các công trình khác như nhà hát hoàng gia và một thư viện lớn trong lâu đài.
Đến đời vua Louis 16 thế lực nước Pháp đi xuống, ngân sách kiệt quệ vì những
sai lầm trong chiến tranh với Tây Ban Nha, dân chúng không có thiện cảm với hoàng
hậu Marie Antoinette vì bà là người nước Áo một trong những thù địch của nước
Pháp. Người ta cho rằng bà tiêu xài phung phí khi xây thêm khu cung điện
Trianon theo kiểu nước Áo. Cách Mạng Pháp nổ ra 1789, chế độ phong kiến dưới
triều vua Louis 16 sụp đổ, vua và hoàng hậu bị hành hình vì bị ghép vào tội phản
quốc thì lâu đài Versailles cũng mất đi vị trí vốn có của nó. Rất nhiều báu vật
của lâu đài hoặc bị đưa về bảo tàng Louvre, hoặc bị bán sang cho triều đình
Anh. Versailles
được chuyển thành Bảo Tàng Lịch Sử Pháp. Cung điện Versailles là nơi ký kết nhiều văn kiện quan
trọng trong lịch sử thế giới trong đó có Hoà Ước kết thúc thế chiến thứ nhất. Năm
1979 lâu đài Versailles
được UNESCO đưa vào danh sách Di Sản Thế Giới.
BÊN TRONG HOÀNG CUNG
Lâu đài Versailles là công trình ghi dấu những tinh hoa của
nghệ thuật Pháp thế kỷ 17 và 18, kiến trúc của nó tuân theo những chuẩn mực của
nghệ thuật cổ điển như tính đối xứng của công trình, các hành lang nhiều cột, nét
nghệ thuật kiến trúc lấy cảm hứng từ truyền thuyết và nghệ thuật cổ đại cũng như
nghệ thuật Boroque. Công lao lớn nhất tạo vẻ nguy nga lộng lẫy cho toàn bộ cung
điện phải dành cho vua Louis 14.
Đã có vé do tua du lịch mua trước nên chúng tôi đi thẳng đến
cổng vào và phải qua việc khám xét an ninh như khi vào phi trường. Hiện nay du
khách chỉ được vào xem một phần của cung điện chứ không phải toàn bộ, đó là những
phần đẹp nhất và tiêu biểu của công trình. Những nơi đó là:
- Grands Appartements là tư thất của hoàng gia được xây thêm
trong thời Louis 13 do kiến trúc sư Le Vau thiết kế thường được gọi là “château
neuf”. Hoàng cung này được chia ra nơi ở của vua và nơi ở của hoàng hậu. Nơi ở
của vua rộng nhất có 7 phòng trang hoàng uy nghiêm lộng lẫy theo phong cách Ý Đại
Lợi. Ngoài phòng ngủ của vua rộng lớn với chiếc giường đủ chỗ cho 5 người nằm,
phòng để vương miện tức là mũ nón khi thiết triều, khi tiếp tân, khi đi săn
v.v…còn có 5 đại sảnh khác gọi là “Salon”:
“Salon de Vénus”: phòng bày đồ ăn thức uống đãi khách nhà
vua.
“Salon de Diane”: phòng chơi bi da.
“Salon de Mars”: phòng khiêu vũ.
“Salon de Mercure”: phòng chơi bài.
“Salon d’Apollon”: phòng hoà tấu nhạc.
Nội cung của hoàng hậu nhỏ hơn cũng rất nhiều phòng là nơi ở
của 3 hoàng hậu là Marie Thérèse vợ của vua Louis 14, Marie Leczinska vợ vua
Louis 15 và Marie Antoinette vợ vua Louis 16.
- Phòng Gương tức Hall of Mirrors được xây năm 1690 trang hoàng
lộng lẫy nhất trong hoàng cung với những giàn đèn thủy tinh, trên trần là những
bức tranh nghệ thuật, những pho tượng đá cẩm thạch, tường hoa văn, phù điêu thếp
vàng, chạm khắc công phu tinh xảo. Phòng Gương phải nói là công trình tuyệt mỹ
trong nghệ thuật trang trí nội thất, nhiều phòng trưng bày trên thế giới mô phỏng
theo lối thiết kế của Phòng Gương này. Lễ ký hòa ước kết thúc chiến tranh thế
giới lần thứ nhất được diễn ra trong Phòng Gương.
Ngoài ra chúng tôi còn đi xem nguyện đường tức nhà thờ nơi
hoàng gia cầu nguyện hoặc dự thánh lễ. Nguyện đường được xây dưới thời vua Louis
14 theo lối kiến trúc Baroque vào thế kỷ 17 ảnh hưởng nghệ thuật Đông Âu. Hí viện
tức rạp hát Opéra nơi trình diễn những tuồng nhạc kịch cho hoàng gia xem. Hí viện
được hoàn thành năm 1770 dưới thời Louis 15. Là nơi cử hành lễ cưới của cháu nội
Louis 15 và và vua Louis 16 với hoàng hậu Marie Antoinette.
VƯỜN HOA BÊN NGOÀI
Vườn thượng uyển phía sau hoàng cung tức hướng Tây rộng 800
héc ta được xây dựng từ đời vua Louis 13 cho đến thời những vua sau Cách Mạng
Pháp như Louis 18, Louis Philippe (1837).
Đứng trên sân sau hoàng cung nhìn xuống thấy vườn hoa bố trí
xếp đặt cân xứng hài hòa, đẹp vô cùng. Nơi thì bãi cỏ xanh cắt xén như tấm thảm
hoa nổi bật trên mặt cát vàng, những cây xanh tỉa tròn trồng trong chậu, những
cây Majestic Palm tàn lá tỏa rộng. lại có những phông tên phun nước, hồ nước
kinh đào hình chữ thập. Hàng trăm tượng đồng nằm rải rác khắp vườn, tượng diễn
tả người, thú trong thần thoại Hy Lạp. Phía xa là cánh rừng xanh ngút ngàn, số
liệu cho biết tới 200 ngàn cây được trồng từ thời xây cung điện. Kiểu thiết kế
vườn nếu nhìn thoáng qua nghĩ là theo kiểu vườn Anh với những hàng rào cây thấp
được cắt tỉa nhưng thật ra là theo kiểu Vườn Pháp Cổ Điển. Đặc biệt nhất theo tôi
nhận xét là đứng ở vườn hoa rất thoáng rộng, không bao giờ bị cây cối hay kiến
trúc che khuất tầm nhìn. Vườn hoa qúa rộng lớn nên có xe điện đưa du khách xem
vườn với giá vé thời điểm này là 6 Euro.
Xem cung điện xong chúng tôi ra ngoài phố tìm tiệm ăn trưa.
Thành phố rất thanh lịch sạch sẽ, có một chợ trời bán trái cây, rau cải, hải sản
rất đông vui. Có những văn phòng địa ốc, dừng chân lại xem hình những ngôi nhà
rao bán thấy giá cả còn cao hơn nhà Quận Cam Cali. Tiệm ăn rất nhiều nhưng Menu
phía ngoài đề tên những món mình thấy không hạp nên rốt cục cũng phải vào
McDonald’s cho bữa ăn trưa. Xong trở lại xe buýt để về lại Paris .
Sách du lịch Trịnh Hảo Tâm đã xuất
bản 8 quyển ký sự du lịch:
1. Trên Những Nẻo Đường Việt Nam
2. Miền Tây Hoa Kỳ
3. Ký Sự Du Lịch Trung Quốc
4. Mùa Thu Đông Âu
5. Tây Âu Cổ Kính
6. Miền Đông Nước Mỹ Và Canada
7. Hành Hương Thánh Địa Do Thái
8. Nhật Bản, Hồng Kông - Macau , Thái Lan.
Đã có bán trên NGUOI VIET SHOP
(www.nguoi-viet.com).
Tất cả mỗi quyển đồng giá 15 USD (bao
cước phí) hay liên lạc: Trịnh Hảo Tâm 3683 Hawks Dr. Brea ,
CA 92823
No comments:
Post a Comment