LÊN THĂM ÐẠI VỰC GRAND CANYON

KỲ 3

Bài và hình:TRỊNH HẢO TÂM

 

Grand Canyon là thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ, kỳ quan của thế giới nằm về hướng Tây Bắc tiểu bang Arizona do dòng sông Colorado tạo thành. Grand Canyon có hai bờ Bắc và Nam nhưng bờ phía Nam là nơi du khách thường đến ngoạn cảnh nhất vì nơi đây đường xá thuận lợi, có phố xá khách sạn, nhà hàng. Grand Canyon Village là ngôi làng ở bờ phía Nam, du khách có thể nghỉ đêm ở các khách sạn, nhà trọ nơi đây hay đi bộ xuống khám phá đại vực.

LỮ QUÁN EL TOVAR

Du khách đến làng Grand Canyon Village đứng ngắm cảnh nơi đây sẽ thấy một ngôi nhà xưa to lớn 3 tầng, vách gỗ màu xám nâu phiá trước mặt tiền cẩn đá chung quanh là bãi cỏ xanh và những cây phong to lớn. Ðó là lữ quán El Tovar năm nay là 2015 vừa tròn 110 tuổi. Chúng tôi bước vào khách sạn cổ này, phiá trước là một mái hiên (bungalow) trống trải không vách được chống đở bằng những cột cẩn đá to lớn, nơi đây có để những chiếc ghế gỗ để du khách ngồi thư giãn ngắm cảnh hay chờ xe đến đón. Bên gian trong là phòng tiếp tân với quày làm việc của nhân viên trực khách sạn. Cầu thang lên lầu, hành lang đi vào nhà hàng tất cả đều trang trí bằng gỗ sơn màu nâu có vẻ âm u huyền bí và cả những chùm đèn trên trần cũng rất xưa cũ. Không phải là khách ngụ trong khách sạn nhưng chúng tôi tự nhiên dạo chơi nơi đây và sau đó còn sử dụng nhà vệ sinh nữa nhưng cũng không ai hỏi han gì! Sau này khi tham khảo tài liệu tôi mới biết có văn bản đàng hoàng: “The famed El Tovar dining room, lounge, gift store and lobby are open to the public”.

Lữ quán này 100 năm trước là khách sạn sang trọng và to lớn nhất tại Grand Canyon sau khi đường xe lửa từ Williams lên Grand Canyon dài 80 miles được hoàn thành do hãng Topeka và Sante Railway bắt đầu khai thác từ năm 1901. Ðể cho đường xe lửa mới mở có khách đi, chính hãng xe lửa đứng ra xây cất khách sạn El Tovar lấy tên nhà thám hiểm người Tây Ban Nha là Don Pedro de Tobar người da trắng đầu tiên đã lặn lội trèo lên vùng này và khám phá ra đại vực Grand Canyon. Kiến trúc sư Charles Whittlesey nguyên quán ở Alton, Illinois đã có kinh nghiệm xây cất 25 năm vùng Chicago được giao công tác thiết kế và xây cất khách sạn. Ông đã dùng kiểu nhà thịnh hành thời ấy là kiểu Victorian và vật liệu dùng để xây là những gì có trong thiên nhiên tại địa phương. Whittlesey chính yếu dùng đá tại đây và gỗ Douglas Fir được chuyển vận lên từ Oregon. Bà Mary Elizabeth Jane Colter là kiến trúc sư xây dựng nhiều nhà ở Grand Canyon trong đó có Hopi House gần đó cũng góp phần trang trí nội thất khách sạn. Khách sạn có 3 tầng và một tầng hầm, tầng một là phòng Rendezvous Room là phòng lễ tân đón tiếp khách mướn và trả phòng, hai tiệm bán qùa lưu niệm (gift shops), quầy rượu (lounge) và nhà hàng ăn uống cũng như một số ít phòng ngủ cho những ai không muốn ở trện lầu. Tầng 2 và 3 toàn là phòng ngủ trong đó có 12 suites sang trọng dành cho quốc khách, minh tinh màn bạc và những nhà tỷ phú. Bốn vị Tổng Thống Mỹ đã từng ở khách sạn El Tovar là Theodor Roosevelt (người đặt viên đá đầu tiên xây cổng Roosevelt Arch ở Yellowstone), Herbert Hoover (người vận động xây đập thủy điện Hoover ở gần Las Vegas), George H. W. Bush (tức Bush cha) và Bill Clinton (không biết Monica Lewinski lúc ấy có đi theo làm...thư ký thực tập hay không?) Những người nổi tiếng đã từng cư ngụ tại khách sạn là nhà bác học Albert Einstein, minh tinh màn ảnh Elizabeth Taylor, hai tài tử và minh tinh phim câm thời xưa là Douglas Fairbanks và Mary Pickford.

Ngày nay du khách tới thăm và nghỉ mát ở Grand Canyon không phải chỉ ở khách sạn El Tovar mà còn 5 khách sạn khác nữa cũng ở quanh đây trong vùng Grand Canyon Village cũng do công ty Xanterra độc quyền khai thác. Tổng cộng 6 khách sạn có tới 907 phòng. Bữa ăn tối tại El Tovar nghe tài liệu du lịch mô tả rất lãng mạn, tình tứ và thơ mộng nhưng tôi chưa dám thử vì chỉ quen các món canh chua, cá kho, phở, cơm, bún mà thôi!

Rời khách sạn cổ 100 năm El Tovar chúng tôi theo con đường bộ hành đi dọc theo tường đá thấp xây bên bờ vực. Bờ phiá bên kia là North Rim chỉ cách bờ bên này khoảng 10 miles nhưng nếu muốn qua bên ấy bằng xe hơi phải đi vòng 215 miles mất gần 5 tiếng đồng hồ. Những khách sạn kế cận El Tovar là Kachina Lodge, Thunderbird Lodge cả 2 giá phòng 122$-132$ và Bright Angel Lodge giá 50$-130$ đều là những lữ quán xưa cũ và cùng một công ty khai thác với khách sạn El Tovar là công ty Xanterra có số điện thoại là  888-29-PARKS hay 888-297-2757. Riêng khách sạn El Tovar là khách sạn lớn nhất có giá 129$ đến 300$. Nhà hàng trong El Tovar cũng rất nổi tiếng vì tính chất lịch sử nơi những vị Tổng Thống, những danh nhân thế giới, minh tinh màn bạc đã từng ngồi ăn tối nơi đây. Nhà hàng mở cửa từ 6 giờ 30 sáng đến 11 giờ đêm và bữa ăn tối phải gọi đặt chỗ trước ở số (928) 638-2631 Ext. 6432.

BRIGHT ANGEL LODGE

Nhà trọ này nằm cuối hết trong khu 9 ngôi nhà cổ cạnh bờ vực Grand Canyon, được xây năm 1935 bởi Mary Jane Colter (1869-1958) một nữ kiến trúc sư nổi tiếng miền Tây Nam Hoa Kỳ. Bà yêu thích phong cảnh thiên nhiên vùng Grand Canyon nên đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc tại đây. Phong cách kiến trúc của bà nặng về thiên nhiên, tận dụng những vật liệu xây cất có tại địa phương như đá tảng và gỗ tùng bách nên công trình xây cất của bà hài hoà với phong cảnh chung quanh. Tại Grand Canyon bà Mary Jane Colter đã xây những công trình như Hopi House theo kiểu nhà của người da đỏ, lữ quán Bright Angel Lodge xưa kia là nơi bà ở, Lookout Studio căn nhà ngoạn cảnh cạnh bờ vực gần đó, Hermit’s Rest là cổng bằng đá cuối con đường men theo đại vực đi về hướng Tây, Guest Lodge là ngôi nhà du khách nghỉ đêm ở Phantom Ranch nằm dưới đáy vực và tháp đá Indian Watchtower ở Desert View cuối con đường đi về hướng Ðông cách Grand Canyon Village khoảng 20 miles. Mỗi năm có gần 5 triệu du khách vào thăm Grand Canyon họ đều thăm viếng hay nhìn thấy các công trình kiến trúc mà bà Mary Jane Colter đã để lại cho hậu thế.

Bright Angel Lodge có tất cả 89 phòng vừa trong khách sạn vừa ở những căn cabin nằm riêng rẽ bên ngoài. Những phòng giá rẻ 50$ phải sử dụng phòng tắm chung ở lối đi. Lữ quán có nhà hàng ăn cũng như quán cà phê phục vụ những bữa ăn cho du khách.

BRIGHT ANGEL TRAIL, LỐI MÒN DƯỚI ĐẠI VỰC

Những con đường mòn đi xuống vực sâu đều nằm gần Bright Angel Lodge như Bright Angel Trailhead nằm cuối con đường bộ hành cặp theo bờ vực về hướng Tây. Ðây là con đường đất không tráng nhựa có vài nơi có bóng cây, điểm đến cuối cùng là Indian Garden cách điểm khởi hành 4.6 miles và đi bộ phải mất từ 3 đến 4.5 tiếng đồng hồ do đó những ai muốn đi và về trong ngày phải cân nhắc kỷ lưỡng chứ đừng xuống tới đáy vực, không khí rất oi nồng ngột ngạt vì không có gió, lúc đó trở lên không nỗi, đồ ăn thức uống lại không có, phải kêu trực thăng đến bốc lên thì rất phiền hà và tốn tiền bạc! Dưới đáy cách phiá trên bờ vực là 3,060 feet có nhà vệ sinh và nước sạch. Dọc đường đi xuống có 2 nơi nghỉ chân là ở địa điểm 1.5 mile và 3 mile có nhà vệ sinh nhưng nước uống chỉ có trong mùa hè, mùa Ðông không có nước vì ống dẫn nước có thể bị đóng băng.

Từ Indian Garden đến dòng sông Colorado phải đi thêm 3 miles nữa. Vượt qua con sông bằng cầu Bright Angel Suspension Bridge sau đó đi thêm 1 mile nữa sẽ tới Phantom Ranch có bãi đất để cắm trại che lều, có nhà vệ sinh, nước uống, trạm điện thoại nhưng phải mua giấy phép cắm trại là 10$ và 8$ lệ phí một đêm cho một người. Giấy phép và lệ phí cắm trại qua đêm dưới vực mua ở Backcountry Information Center (928) 638-7875 hay ở Visitor Center tại Canyon View Information Center gần Mather Point. Từ Phantom Ranch có con đường mòn qua bờ phiá Bắc (North Rim) Grand Canyon  theo con đường North Kaibab Trail. Nhiều người quen với tôi hãnh diện khi khoe rằng đã từng vượt bằng đường mòn từ bờ Nam sang bờ Bắc của Grand Canyon và họ đã dùng con đường này. Thằng con trai út tôi lúc còn nhỏ 14, 15 tuổi từng gia nhập hướng đạo và toán của nó cũng đã vượt đại vực Grand Canyon bằng con đường này nhưng nó đi ngược lại từ bờ Bắc đi bộ qua bờ Nam và có xe đón phía bên này.