LÊN MIỀN NÚI ÐỎ SEDONA, ARIZONA

KỲ 1

Bài và hình: TRỊNH HẢO TÂM

 

Sedona là một thành phố du lịch nằm trên cao độ 4,500 feet ở vùng cao nguyên Tây Bắc tiểu bang Arizona, cách Phoenix 135 miles về hướng Bắc. Nơi được mệnh danh là chốn đẹp nhất trên trần gian với 1 triệu 8 mẫu Anh (acres) rừng quốc gia bao quanh và những ngọn núi đá đỏ nằm rải rác khắp đó đây. Hàng năm Sedona thu hút khoảng 4 triệu du khách về đây vui chơi giải trí ngoài trời, ngắm cảnh thiên nhiên hùng vĩ lạ lùng.

Đi bộ hay đạp xe trên những con đường mòn, lái xe Jeep mui trần vào những con đường đá đỏ len qua những cây xương rồng cổ thụ cao hơn 30 feet, đó là những thú vui, những thư giãn của người dân Mỹ cho bỏ những ngày dài làm lụng căng thẳng, miệt mài. Sedona là tên của thành phố không mang một ý nghĩa gì cao siêu mà chỉ đơn giản là tên của một người đàn bà da đỏ. Vậy nàng là ai, một Bà Chúa Xứ, một Thiên Y Thánh Mẫu như ở Việt Nam hay là một giai nhân tuyệt sắc?

Chúng tôi trên chiếc SUV Sequoia rời khỏi khu đại vực Grand Canyon lúc 11 giờ trưa. Ðường ra khỏi Grand Canyon rất dễ cứ theo bảng chỉ dẫn mà đi. Ra khỏi khu công viên quốc gia Grand Canyon chúng tôi theo con đường 180, rồi 64 xuôi Nam để đi về thành phố Williams, nhưng khi gần tới Williams không vào thành phố mà theo xa lộ xuyên bang 40 East đi về Flagstaff. Tới Flagstaff phải đổi qua xa lộ 17 (đi Phoenix) nhưng lái vài miles lại phải đổi ngay vào con đường nhỏ 89A để đi Sedona. Phải khen Bộ Giao Thông Hoa Kỳ, bảng chỉ dẫn trên đường rất rõ ràng, trên xa lộ thay vì chỉ  treo mã số của con đường sắp đến, họ lại treo 2 số, chỉ thêm con đường kế tiếp. Thí dụ như chúng tôi cần biết lối (lane) nào để đổi qua xa lộ 40 sau đó vài chục miles phải đổi một lần nữa qua xa lộ 17 thì trên bảng họ treo luôn 2 số: 40 East (đi Albuquerque) và 17 South (đi Phoenix) ngay trên 2 lanes sẽ nối vào 2 xa lộ nói trên. Trên xa lộ xuyên bang 40 hướng Ðông nhìn thấy đỉnh núi Humphreys 12,633 feet tuyết phủ trắng trên ngọn, đây là điểm cao nhất của tiểu bang Arizona.

CON ÐƯỜNG 89A QUA OAK CREEK CANYON

Từ Flagstaff đến Sedona khoảng cách chừng 30 miles đi trên con đường ngoạn cảnh 89A ngang qua vùng núi Oak Creek Canyon phong cảnh hai bên đường rất đẹp. Rẽ ra từ xa lộ 17 bên tay mặt, con đường mỗi bên chỉ một lane, hai bên là rừng thông xanh cây cao vút, dưới mặt đất là cỏ xanh, có nhiều nơi cho người ta cắm trại qua đêm. Xe chạy được 5 miles thì con đường trở nên ngoằn ngoèo để vượt qua một ngọn đèo và bảng giới hạn vận tốc xuống còn 45 mile giờ. Qua những khúc quanh rất ngặt nghèo, một bên là vực sâu của hố núi với những dây leo, rễ bám chằng chịt. Một bên là vách núi đá dựng thẳng đứng lên gần như  90 độ, trên vách đá lại có những cây thông già cằn cỗi, rễ cây cố bám vào đá như những cây bonsai hàng trăm tuổi. Quang cảnh qua đèo rất giống đèo Ngoạn Mục trên đường từ Phan Rang lên Ðơn Dương để đi Ðà Lạt nhưng cây nơi đây lại cao và dầy đặc hơn, dây leo cũng um tùm, chằng chịt và những núi đá bắt đầu nhuộm màu đỏ hay vàng cam. Xe qua một khoảng đất trống để xe dừng lại ngắm cảnh gọi là Scenic Overlook. Từ điểm này người ta có thể chụp những tấm ảnh với con đường như rắn bò trên sườn núi.

Ðây là vùng Oak Creek Canyon có dòng suối chảy dưới những tảng đá dọc theo bên mặt của con đường. Bên trong là rặng núi đá đỏ cảnh quan kỳ thú và rừng cây sồi (oak) râm mát, bên bờ suối nước trong men theo con đường người ta xây những khu nhà nghỉ dưỡng (resort) đầy thơ mộng, nổi tiếng như Oak Creek Canyon Lodge. Khi còn cách Sedona 7 miles chúng tôi đi ngang qua Slide Rock State Park nơi này người ta cho xuống suối tắm. Những gia đình gốc Mễ Tây Cơ đến đây cắm trại, nướng thịt và tắm suối rất đông, nhiều nơi xe ra vào gây cảnh kẹt xe tắt nghẽn lưu thông, cảnh sát tuần tra xa lộ phải đứng xuống đường điều khiển chận xe cộ, cho xe từ những bãi đậu bên trong ra vào. Xe chúng tôi nối đuôi những xe trước qua đoạn đường đông người này, những lề đường trống là người tới trước đã chen vào đậu xe. Xe ngang qua một khu chợ trời bán sản phẩm thủ công của người da đỏ và do chính những bà sắc tộc da đỏ bán nhưng đậu xe không được nên chúng tôi đành phải đi luôn. Giao thông trì trệ nhưng không có “ách tắc”, xe chạy chầm chậm là cơ hội cho mình quan sát cảnh vật hai bên đường.

Người Mỹ rất yêu chuộng thiên nhiên, có ngày giờ rảnh rỗi là tìm về sống với thiên nhiên núi rừng hay sông suối, họ dựng lều bên suối, nướng thịt bò bầm ăn với bánh mì tròn to hơn cái bánh bao gọi là món Hamburger hay nướng một thứ dồi thịt dài dài như cái lạp xưởng! Ở Việt Nam mình ăn dồi thịt với cháo lòng nhưng bên này người Mỹ ăn dồi thịt với bánh mì gọi là món Hot Dog! Tuy dịch sát nghĩa là món “chó nóng” nhưng ở đây không phải thịt chó mà là thịt heo hay bò hoặc gà. Miền Bắc Việt Nam có món dồi chó nổi tiếng: “Sống trên đời không ăn dồi chó. Chết xuống âm phủ biết còn có hay không?” Dồi chó được nướng nóng thơm phức mới đúng thật là “Real Hot Dog”. Còn Hot Dog bên Mỹ chỉ là hàng nhái, hàng dỏm một “chút gì để nhớ, để thương” cũng như ta nấu món…giả cầy vậy! Bên Mỹ Picnic “dã ngoại” ngoài trời nào cũng không thể thiếu hai món quốc hồn quốc túy là Hamburger và Hot Dog. Có một điều tôi vẫn thắc mắc là một bịch (túi) bánh mì để ăn với Hamburger hay Hot Dog bán trong chợ thì chỉ có 6 bánh “bun” nhưng không hiểu sao một bịch thịt dồi Hot Dog lại có đến 8 cái dồi? Hai cái dư ra để làm gì? Có người nói rằng có nhiều khi ăn một bánh mì kẹp trong đó 2 miếng thịt. Hamburger thì được và có tên gọi là “Double Burger” nhưng với Hot Dog thì với một bánh mì không thể nào nhét vào đó 2 Hot Dog được (dễ trong một bánh mà chen hai dồi)! Hot Dog là món ăn của người Mỹ hay người Đức nhưng kỷ lục ăn được nhiều Hot Dog nhất trong cuộc thi ăn Hot Dog tại Hoa Kỳ trong dịp lễ Ðộc Lập 4 tháng 7 vừa qua, không lọt vào tay người Mỹ mà người thắng cuộc lại là một anh chàng Nhật Bản! Chắc là vì Hot Dog có hình dạng gần giống với Sushi, cũng là một cuộn “roll” dài dài nên anh chàng Nhật vốn có nhiều kinh nghiệm ăn Sushi nên thắng cuộc dễ dàng khi ăn Hot Dog?

SEDONA THÀNH PHỐ DU LỊCH

Qua khỏi vùng Oak Creek Canyon cây xanh râm mát xe tới trung tâm Sedona lại nằm trên một ngọn đồi trống trải ít cây cối. Sedona là thành phố nhưng rất nhỏ, đi dăm ba phút lại trở về chốn cũ, nên gọi là làng hay thị trấn thì đúng hơn. Sedona chỉ có một con đường chính là đuờng 89A đi ngang qua thành phố và khu trung tâm thương mại nằm nơi ngả ba 89A với con đường 179 ra xa lộ 17 để về Phoenix. Khu buôn bán này có tên là Tlaquepaque nơi đây con đường chính được mở rộng ra dùng làm chỗ đậu xe dọc hai bên con đường và bên trong là những con đường nhỏ hẹp nhưng hoa lá xinh tươi dẫn vào các hàng quán, khách sạn. Có những nhà hàng thực khách ngồi nơi mái hiên (patio) vừa nhâm nhi cốc rượu vừa ngắm cảnh thiên nhiên núi đồi hùng vĩ.

Chúng tôi dừng lại tìm chỗ đậu xe nhưng không đuợc cuối cùng phải rẽ vào con đường nhỏ dưới trũng thấp bên hướng Ðông đi vào một khách sạn Resort mới có chỗ đậu. Ðoạn đường phố thị này dài chừng 1 mile nhưng hai bên là những dãy phố tấp nập người đi. Những cửa hàng ở đây chuyên bán đồ kỷ niệm, tranh tượng, thủy tinh, đồ da, đá qúy và những vật dụng trang trí trong nhà, nghệ thuật theo phong cách miền Viễn Tây hay các sắc tộc da đỏ. Giá cả khá cao nhưng tiền nào của nấy, sản phẩm làm công phu, vật liệu tốt và nghệ thuật cũng sắc sảo hài hoà. Những món đồ mỹ nghệ nơi đây cũng khó tìm thấy ở những nơi khác trên đất Mỹ vì Sedona cũng khá nổi tiếng là một thành phố nghệ thuật. Những khu du lịch khác tràn lan những món hàng kỷ niệm “Made In China” nhưng ở đây thì không. Có đến 27 phòng trưng bày nghệ thuật (art gallery) trong khu này. Có những gian hàng trưng bày tranh, du khách được chứng kiến người hoạ sĩ đang ngồi bên khung cửa sổ vẽ cảnh núi bên ngoài hay nhà điêu khắc đang mê say nắn tượng một mỹ nhân. Trong khu thương mại này còn có những văn phòng du lịch tổ chức những chuyến đi thăm Grand Canyon hay Las Vegas cho du khách về đây nghỉ ngơi có dịp thăm thú những danh thắng lân cận. Họ cũng cho mướn xe Jeep để du khách có thể thong dong lái dạo chơi trong sa mạc hay cho mướn ngựa để khách lãng du có thể sống lại thời lập quốc, cỡi ngựa tung hoành ngang dọc trong vùng đồng cỏ hay lên tới tận chân những ngọn núi đá đỏ thần linh huyền bí.

Thành phố núi đá đỏ này được mang tên bà Sedona Arabella Miller Schnebly (1877-1950), bà là vợ của ông Theodore Carlton Schnebly trưởng ty Bưu Điện đầu tiên được thành lập năm 1902 lúc ấy thành phố chỉ có 55 cư dân! Sedona trở thành địa điểm du lịch vào thập niên 1950 vừa là khu nghỉ dưỡng, nghỉ hưu cho những ai thích nơi chốn yên tịnh, không khí trong lành.