THĂM SACRAMENTO THỦ PHỦ CALIFORNIA

Bài và ảnh: TRỊNH HẢO TÂM

Sacramento cách San Francisco khoảng 2 giờ lái xe ở về hướng Đông Bắc, thành phố êm đềm nhiều cây xanh bóng mát và một giang cảng nối đường thủy lưu với vùng Vịnh San Francisco và biển Thái Bình Dương. Thành phố được chọn làm thủ đô của California là tiểu bang có nền kinh tế đứng thứ 8 trên thế giới và dẫn đầu về vi tính, điện ảnh với dân số khoảng 35 triệu dân là tiểu bang giàu nhất Hoa Kỳ nên có biệt danh là “Tiểu Bang Vàng” (Golden State).

Sáng hôm sau là ngày Chủ Nhật từ San Jose chúng tôi khởi hành thật sớm theo xa lộ 880 rồi qua 80, ghé vào Mc Donald’s ở thành phố Richmond cà phê ăn sáng rồi trực chỉ Sacramento. Vẫn xa lộ 80 đi vào vùng núi thuộc Solano County, con đường vắng vẻ ít xe, hai bên là đồi cỏ xanh hoa cải vàng vì đầu tháng 5 trong tiết Xuân. Thỉnh thoảng qua những khu đồi cây sồi (Oak) có những khu nhà mới cất. Tới thành phố nhỏ Davis gặp một dòng sông đầy nước, hai bên bờ nhiều cây cối lau sậy. Ở Nam California nhiều nơi gọi là sông nhưng không thấy nước như Santa Ana River chỉ những ngày mưa mới có nước nhưng nơi đây dù là miền núi nhưng sông đầy nước, phong cảnh giống như sông La Ngà gần Ðịnh Quán trên đường đi Ðà Lạt.

Khi gần tới Sacramento vùng ngoại ô nhiều khu nhà mới đang được xây dựng. Xe chúng tôi tới West Sacramento ghé lại một chợ thực phẩm người Mỹ để cà phê nghỉ chân thư giãn, mua chút ít trái cây và cũng để tham quan cho biết sự tình. Chợ ở đây rộng rãi, sạch sẽ, bày biện đẹp mắt nhưng giá cả trái cây gần gấp đôi giá ở các chợ Việt Quận Cam.

TÒA NHÀ LẬP PHÁP CALIFORNIA

Lúc 10 giờ sáng sau khi qua cầu bắc ngang sông Sacramento chúng tôi đã tới toà nhà Lập Pháp California Capitol. Cùng một kiểu kiến trúc với điện Capitol Liên Bang ở Washington DC, toà nhà Capitol ở Sacramento nhỏ hơn, cũng sơn màu trắng, có 3 tầng và chính giữa có một mái vòm hình bán cầu bên ngoài sơn xám nhưng bên trong mạ vàng. Sau khi thành phố Sacramento được chọn làm thủ đô California năm 1854, toà nhà khởi công xây dựng năm 1860 do kiến trúc sư Reuben Clark chỉ huy nhưng bị trận lụt phá hủy và thiếu hụt ngân sách nên việc xây cất bị đình trệ khiến ông bị khủng hoảng tinh thần phải vào bịnh viện và chết năm 1866. Ông Gordon Cummings tiếp tục công việc và hoàn thành năm 1874 với phí tổn tổng cộng là 2 triệu rưỡi mỹ kim. Sau đó toà nhà được xây thêm và tu bổ toàn diện để đứng vững khi có động đất. Hiện nay tòa nhà là nơi đặt văn phòng của thống đốc (Governor), phòng họp của hai cơ quan lập hiến là State Assembly (80 thành viên) và Senators (khoảng 40 người). Trong tòa nhà Capitol còn có văn phòng của Attorney General (Bộ Trưởng Tư Pháp), Secretary Of State và Tổng Trưởng Ngân Khố (Treasurer).

Toà nhà Capitol là nơi đặt văn phòng điều hành hết mọi việc của tiểu bang, ngoài ra còn là một viện bảo tàng, lưu trữ các tranh ảnh từ 1850 đến nay trong đó có chân dung của 45 vị thống đốc từ khi thành lập tiểu bang cho đến bây giờ. Chúng tôi vào bên trong tòa nhà thăm viếng khắp mọi nơi từ phòng làm việc của thống đốc bàn ghế cổ xưa cho đến kho bạc kết sắt kiên cố. Thấy ảnh nhiều nhân vật được tiểu bang vinh danh trong đó có một người Việt đầu bếp cũng là chủ nhân nhiều nhà hàng ở miền Bắc Cali.

Quanh toà nhà là một công viên rộng 40 mẫu hoa cỏ cây cối xanh tươi với nhiều tượng đá. Chúng tôi dạo chơi mới biết nơi đây trồng đủ các loại cây mọc trong tiểu bang California . Phía Nam của toà nhà là tư thất cổ của ông Leland Stanford là người sáng lập nên đại học nổi tiếng Stanford gần San Jose, ông cũng từng là thống đốc của California.

LỊCH SỬ CỦA SACRAMENTO

Sacramento trở thành một thị trấn là nhờ công lao khai phá của ông John Augustus Sutter một di dân người Thụy Sĩ cũng như người con trai của ông nối nghiệp. Năm 1839 ông John Sutter cất thành lũy định cư gần ngã ba nơi hai con sông Sacramento và sông American gặp nhau. Lúc ấy vùng này hãy còn là đất của Mễ Tây Cơ, qua thống đốc Alvarado đề bạt chính quyền Mễ Tây Cơ tặng cho ông 48 ngàn mẫu đất trong vùng để ông toàn quyền khai thác mà đâu có ngờ rằng đã trao cho ông một mỏ vàng lớn vì sau đó vào năm 1848 người ta đã tìm thấy vàng ở Coloma chỉ cách Sacramento 30 miles về hướng Ðông. Cũng trong năm này sau khi thua trận, Mễ Tây Cơ ký hiệp ước nhượng Texas và các tiểu bang miền Tây cho Hoa Kỳ. Dân tứ xứ đổ xô nhau đến tìm vàng và California trở thành tiểu bang của Hoa Kỳ vào năm 1850 và 4 năm sau Sacramento được chọn làm thủ đô tiểu bang.

Sacramento ngày trước còn có một giang cảng gần ngã ba sông Sacramento và American khá sâu có thể tiếp nhận tàu bè lớn. Thời kỳ tìm vàng năm 1850 tàu thuyền từ  San Francisco đến chở theo sắt thép để làm dụng cụ khai thác mỏ vàng, hàng hóa cho dân tìm vàng. Cuối thập niên 1920 hàng ngày có 2 chuyến tàu hơi nước có trục quạt nước ở phía sau chở mỗi chuyến 200 hành khách của hãng Delta King và Delta Queen xuôi ngược giữa Sacramento và San Francisco. Sau thế chiến thứ hai người ta đào một con kinh dài 43 miles nối liền sông Sacramento từ vùng West Sacramento đến Rio Vista ở về phiá hạ lưu sông Sacramento, kinh mới đào sâu hơn dòng sông thiên nhiên nên tàu bè trọng tải lớn có thể lưu thông được dễ dàng. Sau đó bến tàu được dời về West Sacramento cho đến ngày nay. 

KHU PHỐ VIỆT Ở SACRAMENTO

Rời tòa nhà tiểu bang chúng tôi theo con đường Stockton Blvd lái xe về hướng Đông Nam vài miles để đến khu phố Việt. Sau biến cố 1975 người Việt tỵ nạn định cư tại vùng San Jose khá đông nhưng vùng Sacto này vẫn còn thưa vắng. Làn sóng người Việt đến định cư ở Sacramento đông nhất vào cuối thập niên 1990 khi xảy ra cuộc khủng hoảng kinh tế trên toàn nước Mỹ. Tại vùng San Jose được mệnh danh là “Silicon Valley” một số người Việt làm trong kỹ nghệ điện tử mất việc làm vì hãng xưởng đóng cửa nên họ dọn về Sacramento do nhà rẻ và giá sinh hoạt không đắt đỏ để tìm những công việc mới.

Công ty Thuận Phát từ vùng Los Angeles lên đây mở chợ thực phẩm SF Supermarket vào năm 2000 ở khu thương mại Pacific Plaza nơi góc đường 65^th và Stockton Blvd. Trong khu thương mại này còn có tiệm Hương Lan với bánh mì sandwiches kiểu Việt Nam rất nổi tiếng. Sau đó là chợ Vinh Phát ở góc đường Lemon Hill Ave. Đến năm 2010 một chợ Á Châu khác là 99 Ranch Market khai trương trên đường Florin Road. Ngày nay khu thương mại Việt Nam có tên chính thức là “Little Saigon” nằm trên đại lộ Stockton Blvd kéo dài từ Florin Road ở phía Nam cho đến Fruitridge Road trên hướng Bắc với những nhà hàng như tiệm phở, cơm tấm, quán cà phê, chè boba và những văn phòng dịch vụ nhà đất, du lịch, vé máy bay v.v…Thành phố Sacramento nhằm phục vụ cộng đồng Việt Nam vừa mở thêm một chi nhánh thư viện có tên là Southgate Branch trên đường 66^th gần Stockton Blvd tại đây có rất nhiều sách báo tiếng Việt. Theo thống kê dân số 2010 U.S. Census, quận Sacramento là nơi có cộng đồng người Việt đông đứng thứ hạng 11 trên toàn quốc Hoa Kỳ với hơn 25,000 người.